Trước năm 1100 Giáo hội Công giáo thường dùng cấm lệnh hay nhà tù trừ bỏ tà đạo, nhưng chẳng tra tấn[3] và hiếm có khi giết ai.[12][13] Mặc dầu một vài tu sĩ và nhà thần học phản đối, ít nhiều nước vẫn phạt chết tội tà giáo.[14][15]

Cuối thế kỷ 12 phái dị đạo Cathar nổi lên. Giáo hội ra lệnh thành lập các toà thẩm giáo. Năm 1184 toà thứ nhất được tạm lập ở Languedoc tại miền nam nước Pháp. Năm 1229 thành lập lâu dài, phần lớn do Dòng Đa Minh quản lý ở La Mã,[16] sau đó thì ở Carcassonne tại Languedoc. Ngoài ra vụ giết sứ giả Pierre de Castelnau của Giáo hoàng Innocent vào năm 1208 châm ngòi cuộc Thánh chiến Cathar 20 năm. Kết quả là các tín đồ dị giáo bị tố cáo thường xuyên hơn.